Oświadczenie
Stowarzyszenia Romów w Polsce
w sprawie 80. rocznicy Zbrodni Wołyńskiej
Stowarzyszenie Romów w Polsce łączy się z bolesnym wspomnieniem ofiar zbrodni popełnionych na Wołyniu w 1943 r. Jednocześnie smutkiem napawa nas fakt, że w publicznych wystąpieniach dotyczących ofiar wołyńskiego ludobójstwa zupełnym milczeniem pomija się Romów – polskich obywateli, którzy także padli ofiarą ukraińskich nacjonalistów. Dotyczy to zarówno władz państwowych, jak i przedstawicieli episkopatu a także mediów publicznych. Pamięć o wołyńskich Romach jest równie ważna jak pamięć o naszych współbraciach zamordowanych w Auschwitz, Treblince, Majdanku, Bełżcu.
Stowarzyszenie Romów w Polsce posiada dokumentację dotyczącą popełnienia przez ukraińskich nacjonalistów zbrodni na obywatelach polskich pochodzenia romskiego. O fakcie tym zawiadomiono Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie, który wszczął prokuratorskie dochodzenie w tej sprawie, a także Ambasadora Ukrainy w Polsce. Wystąpienia te nie zakończyły się jednak działaniami zmierzającymi do wykrycia sprawców oraz godnego uczczenia ofiar.
Mamy nadzieję, że w rozmowach prowadzonych przez władze państwa polskiego z ukraińskimi odpowiednikami zbrodnie popełnione na wołyńskich Romach znajdą należne miejsce i zostaną zwieńczone upamiętniającymi działaniami. Pamięć o wszystkich ofiarach „krwawej niedzieli” jest warunkiem trwałego i szczerego pojednania.
Dla Romów pamięć jest fundamentem trwania naszej społeczności. Dla świata pamięć o zagładzie jest przestrogą na przyszłość. Jeśli pamięć o przeszłości ma być przestrogą na przyszłość, tym bardziej nie może w niej zabraknąć miejsca dla naszego narodu.
Oświęcim, 11 lipca 2023
Roman Kwiatkowski
Prezes Zarządu Stowarzyszenia